Hurdy-Gurdy’nin MS 11. yüzyıldan bir süre önce, Avrupa ve Orta Doğu’daki kemanlardan yola çıkılarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Robin Hood, Game of Thrones ve 10. ve 15. yy tarihlerini anlatan dizi ve film müziklerinde de duyabilmeniz mümkün.
Enstrüman, döndürme kolu yardımıyla dönen tekerleğin tellere sürtmesiyle ses çıkartır. Tuşlara basarak da notaları duyarsınız. Döndürme koluyla kontrol edilebilen, vızıltıya benzeyen ritimli bir sese de sahip.
"Dünyevi Zevkler Bahçesi"
Ayrıca 1503 ve 1504 yılları arasında Hollandalı Ressam Hieronymus Bosch'un çizdiği, şu an Madrid'teki Prado Müzesi'nde bulunan, ahşap üzerine yağlı boya ile yapılmış "Dünyevi Zevkler Bahçesi" adlı tabloda da bu enstrümana rastlayabilirsiniz.
Tablonun sol panelinde Adem ile Havva ve harika hayvanlar eşliğinde cennet tasvir edilir. Orta panelde pek çok çıplak figür, eşsiz güzellikte meyveler ve kuşlarla birlikte dünyevi zevkler; sağ panelde ise günahkârların değişik biçimlerde cezalandırılışının gösterildiği cehennem resmedilmiştir.
Tablodaki Hurdy-Gurdy
Sağ panelin detayında ise hurdy-gurdy enstrümanına rastlamak mümkün.
İşte hurdy-gurdy ile çalınan birkaç örnek:
-
1 Guilhem Desq
Enstrüman üzerine farklı teknikleri deneyerek sesler çıkartan Guilhem Desq YouTube kanalından bu videoyu paylaşmış. Hurdy-gurdy ile yaptığı diğer videolara buradaki linkten kanalını ziyaret ederek ulaşabilirsiniz. Spotify sanatçı profiline ise bu bağlantıyı kullanarak ulaşabilirsiniz.
-
2 Patty Gurdy
Genelde hurdy-gurdy'nin içinde bulunduğu ve kendisinin çaldığı şarkılar yapıyor Patty Gurdy. Ayrıca diziler için de şarkılar besteleyen Gurdy'nin Spotify sanatçı profiline buradan ulaşabilirsiniz.
En başta belirttiğimiz vızıltıya benzer sesi bu videonun başında da duymanız mümkün.
-
3 Andrey Vinogradov
Başka bir hudry-gurdy performansı: Andrey Vinogradov. Döndürme kolundan çıkarttığı o ses konusunda daha fazla iniş ve çıkış olduğu için anlamaya yardımcı. Andrey Vinogradov'un daha fazla hurdy-gurdy'li videosu için buradaki linkten YouTube kanalına ulaşabilirsiniz. Spotify sanatçı profiline ulaşmak isterseniz de bu bağlantıyı kullabilirsiniz.
-
4 Orange Blossom
Orange Blossom, elektronik ve dünya müziğinin bir karışımını çalan Fransız grubu. Grup üyelerinin farklı etnik kökenleri var ve bu da çok renkli bir müzik yapmalarının nedenini açıklıyor. Hurd-gurdy enstrümanının da içinde yer aldığı, Orange Blossom üyesi Kahire'li Hend Ahmed Hassan'ın söylediği Maria şarkısının bir konser kaydı. Konserde hurdy-gurdy enstürmanını görmüyoruz (kayıttan çalıyorlar) fakat önceki videolardan sesini biraz duyduysanız anlayacaksınız.
Spotify sanatçı profiline bu bağlantıyı kullanarak ulaşabilirsiniz.
-
5 Bonus: Modern Versiyon
Çoğu enstrümanda olduğu gibi hurdy-gurdy'nin de elektronik versiyonu üretilmiş. Marcus Weseloh'un incelediği elektronik hurdy-gurdy MidiGurdy'i daha detaylı duyabilirsiniz.
İnsanlık tarih boyunca kelimelerle anlatamadığı duyguları başka yollarla anlatabilmenin yolunu aramış. Bunun için de sanat ve sanatçı hep önde olmuş. Bazen resim bazen de bir enstrüman buna hizmet etmiş. Ortak paydamız -insanlık olarak- duygularımızı ve düşüncelerimiz anlatıp anlamlandırmak. Düşünen ve hisseden varlıklar olarak yaşadığımız sürece bu bir ihtiyaç.
Ayrıca ilginizi çekebilir: Hâlâ bazı duyguları ve düşünceleri ifade etmek için kullandığımız kelimelerin bazı dillerde karşılığı bulunmuyor: Başka Dillerde Karşılıklarını Bulamayacağınız, Duygu ve Durum İfade Eden Kelimeler
0 Yorum